براي ديدن زيباترين تالار شاه عباسي ايران، بايد راهي اردبيل شويد و سراغ
چيني خانه را از اهالي ميدان عالي قاپوياين شهر بگيريد. تالاري که بيش از 400
سال قبل توسط شيخ‌بهايي طراحي شد تا تحفه هاي اهدايي امپراطور چين به شاه
عباس در آن نگه داري شود.
تالار چيني خانه در قسمت شرقي قنديل خانه يا رواق اصلي مجموعه
شيخ‌صفي‌الدين قرار دارد. تالاري با چهار شاه‌نشين و طاق‌نماهاي زيبا و نفيس که
از مقرنس گچي ساخته شده اند. با نقاشي‌ها، طلاکاري‌ها و رنگ‌هاي متناسبي که
به سطح مقرنس ها خورده اند و تصاويري اسليمي به وجود آورده اند. اما زيبايي
تنها مشخصه تالار چيني ها نيست. هنر معماري شيخ بهايي چنان استحکام بي
نظيري دارد که طبق برآورد کارشناسان حتي با زلزله‌اي به قدرت 2/7 ريشتر هم
تخريب نمي شود!
چيني‌خانه 1256 محفظه دارد که در همه آنها چيني‌هاي اهدايي امپراطور چين به
شاه‌عباس جاسازي شده است. چيني هايي که بهانه پيشکش آنها احياي جاده ابريشم
و بهبود روابط چيني‌ها و ايراني ها بود. اين ظروف بعد از رسيدن به ايران توسط
هنرمندان حکاک در اصفهان مهر «بنده شاه ولايت عباس» خورده و به اردبيل
فرستاده مي‌شد و در محفظه‌هاي تالار چيني‌خانه قرار مي‌گرفت.
شاه عباس عادت داشت زماني که براي استراحت يا چله‌نشيني به اردبيل سفر
مي‌کرد، در تالار چيني‌خانه اقامت کند و نه تنها از نقاشي هاي گل و بته اي اين
تالار لذت ببرد، بلکه يادگارهاي همتاي چيني اش را هم نظاره کند و احساس
اقتدار بيشتري به دست آورد!
بر اساس روايت هاي مورخان، بعد از امضاي عهدنامه ننگين ترکمن‌چاي بيش از
800 عدد از اين ظروف چيني و حدود 4 هزار جلد کتاب دست‌نويس ارزشمند با
بسياري از عتيقه‌جات مجموعه شيخ‌صفي‌الدين توسط ژنرال باسکويچ غارت شد
که در حال حاضر تعدادي از اين آثار در موزه آرميتاژ و موزه ديگري در روسيه
به نمايش گذاشته شده است.
باقيمانده اين چيني ها هم به موزه ملي در تهران و موزه‌هاي شيراز و اصفهان
منتقل شده بود که در نهايت 19سال قبل، وقتي چيني خانه دوباره افتتاح شد تا
اين بار به عنوان موزه فعاليت خود را آغاز کند، به اين موزه بازگردانده شدند.
در تالار چيني‌خانه علاوه بر ظروف چيني زيبا و گلدان‌هاي پرنقش و نگار، يک
جلد قرآن نفيس به خط کوفي مي بينيد که از لحاظ قدمت تاريخي سومين قرآن
نفيس در ايران است. اين قرآن روي پوست آهو کتابت شده و عمر آن به بيش از
1100 سال پيش مي رسد.
علاوه بر اين، در موزه چيني خانه مهرسنگي سلاطين صفوي با شش اسم از
اسما خداوند و گل‌هاي هشت پر به نشانه عرفان پادشاهان صفوي و دوازده پر به
عنوان شيعه دوازده امامي بودن آنان، مجموعه اي از فرامين شاهان و سکه‌هاي
نقره‌اي دوره صفوي ديده مي شود.
رکوردهاي ايران
رکوردهاي ايران
زيباترين تالار شاه عباسي ايران