گنجنامه يادگاري از دوران داريوش و خشايار شاه هخامنشي
کتيبه هاي گنجنامه كه يادگاراني از دوران داريوش و خشايار شاه هخامنشي است بر دل يكي از صخره‌هاي كوه الوند در 5 كيلومتري غرب
همدان و در انتهاي دره عباس آباد حكاكي شده است. كتيبه‌ها هر كدام در سه ستون 20 سطري به زبان هاي پارسي باستان، بابلي و عيلامي
نوشته شده‌اند. متن پارسي در سمت چپ هر دو لوح قرار گرفته است و پهنايي معادل 115 سانتي‌متر دارد. متن بابلي در وسط هر دو كتيبه
نوشته شده و متن عيلامي نيز در ستون سوم قرار دارد. با توجه به سوراخ‌هاي كنار كتيبه، به نظر مي‌رسد كه كتيبه‌ها روپوشي داشته‌اند كه
آنان را از گزند باد و باران حفظ مي‌كرده است.
لوح سمت چپ كه كمي بالاتر از كتيبه ديگر در كوه كنده شده مربوط به داريوش بزرگ هخامنشي(521-485 پ.م) است. طول آن حدود
290 سانتي‌متر، ارتفاعش 190 سانتي‌متر و داراي متني به شرح زير است:
"خداي بزرگ است اهورامزدا كه اين زمين را آفريد؛ كه آن آسمان را آفريد؛ كه مردم را آفريد؛ كه شادي براي مردم آفريد؛ كه داريوش را شاه
كرد، شاهي از بسياري، فرمانروايي از بسياري.
منم داريوش، شاه بزرگ، شاه شاهان، شاه سرزمين‌ها كه نژادهاي گوناگون دارند، شاه سرزمين دور و دراز، پسر ويشتاسب هخامنشي".
كتيبه‌ي خشايار شاه (485-465 پ.م.) نيز در قسمت پايين همين كتيبه است به طول 270 سانتي‌متر و ارتفاع 190 سانتي‌متر و متن آن
عبارت است از:
"خداي بزرگ است اهورامزدا، بزرگ‌ترين خدايان است كه اين زمين را آفريده كه آن آسمان را آفريده كه مردم را خلق كرد كه براي مردم
شادي آفريد كه خشايار شاه را شاه كرد، يگانه از ميان شاهان بسيار، يگانه فرمانروا، از ميان فرمانروايان بي شمار. من خشايار شاه، شاه
بزرگ، شاه شاهان، شاه كشورهاي داراي ملل بسيار، شاه اين سرزمين بزرگ دور دست پهناور، پسر داريوش شاه هخامنشي".
