در قلب روستاي پلكاني عنصرود آذربايجان شرقي مسجدي به چشم مي خورد که لقب بزرگترين مسجد صخره اي کشور را با خود يدک مي
کشد. مسجد عنصرود كه در روستاي پلكاني عنصرود شهرستان اسكو واقع شده و يکي از ديدني ترين جاذبه هاي اين منطقه به حساب مي آيد.
مسجد عنصرود مساحتي حدود 570 متر مربع دارد و فضاي آن بزرگتر از مسجد روستاي كندوان است. به همين دليل به آن بزرگترين مسجد
صخره اي کشور گفته مي شود که قدمت آن بر اساس گفتههاي اهالي روستا به اوايل دوره قاجار ميرسد. با اين حال، با وجود نشانههايي مثل
محرابي منسوب به دوره ايلخاني و كنده كاريها و معماري خاص به كار رفته در بنا، طولاني بودن قدمت اين بنا حتي تا بيش از هزار و 500
سال بعيد به نظر نميرسد.
مسجد صخرهاي روستاي عنصرود يكي از 15 اثر آذربايجان شرقي است كه مدتي قبل به عنوان يک اثر ملي به ثبت رسيد.
ورودي اين مسجد به گونه اي تعبيه شده كه كاربري ابتدايي مسجد در آن بعيد به نظر مي رسد، اما طبق گمانه زني ها و شواهد به نظر مي
رسد مسجد صخره اي عنصرود پيش از اين، مكاني مقدس و جايي شبيه نيايشگاه بوده كه پس از اسلام به عنوان مسجد مورد استفاده قرار
گرفته است. كراني بودن بنا موجب شده است مسجد با كمترين امكانات گرمايشي و سرمايشي برودت هوا را تغيير داده و در زمستان ها گرم و
در تابستان ها هوايي خنك داشته باشد.
خوشبختانه اين بنا در وضعيت پايداري به سر مي برد و با توجه به صخره اي بودن، نياز به مرمت ندارد و کمتر در معرض آسيب بوده است.
حتي رطوبت، فرسايش و نازك شدن تدريجي ديواره ها در دوره هاي اخير روي بنا تاثيرگذار نبوده، مسجد عنصرود نياز به مرمت چنداني
ندارد اين مسجد دو ورودي جداگانه براي خانم ها و آقايان و مكان هايي براي قرار دادن جانماز و مهر و چادر شب بانوان دارد و اگر گذارتان
به عنصرود بيفتد، مي توانيد لذت نمازخواندن در دل سنگ ها را هم تجربه کنيد.
مردم عنصرود هم اهميت اين مسجد را درک کرده اند و بسياري از رسوم و آيين هاي بومي و مذهبي خود را در اين مسجد به جا مي آورند،
آنها در اولين روز زمستان در مسجد عنصرود تجمع و شروع به ختم قرآن مي کنند. به طوري كه آخرين سوره هاي كلام الله در لحظات
تحويل سال نو در اين مسجد قرائت مي شود.
خوشبختانه اين بنا در وضعيت پايداري به سر مي برد و با توجه به صخره اي بودن، نياز به مرمت ندارد و کمتر در معرض آسيب بوده است.
حتي رطوبت، فرسايش و نازك شدن تدريجي ديواره ها در دوره هاي اخير روي بنا تاثيرگذار نبوده، مسجد عنصرود نياز به مرمت چنداني
ندارد.
عنصرود يکي از روستاهاي استان آذربايجان شرقي است که در دهستان سهند بخش مرکزي شهرستان اسکو واقع شدهاست. روستاي عنصرود
داراي چشمه هاي متعدد اب معدني و طبيعت ييلاقي بسيار زيبا است و چشمه معروف اغ بولاخ آن، آب بسيار زلال و گوارايي دارد که در
سفر به روستا حتما بايد از آن ديدن کنيد.
فرستنده:مريم خرد
